Tak, to napisał facet / William Wharton "Spóźnieni kochankowie"

*

„Spóźnionych kochanków” poleciła mi, dość niespodziewanie, pewna osoba, a dokładniej mój książkowy przyjaciel, z którego zdaniem się liczę. Do tej pory nie mogłem narzekać na podsuwane propozycje, stąd też zabrałem się do lektury. Miała to być odskocznia od gatunków, po które sięgam zazwyczaj, tj. kryminałów, thrillerów, fantastyki naukowej oraz dzieł klasycznych. Rzeczywiście, nigdy wcześniej nie czytałem podobnej książki. Było to dla mnie – otwartego na nowe - coś zupełnie innego. Nie żałuję ani trochę!

Napisana w 1991 r. Akcja książki toczy się w 1975 r. w Paryżu. Główni bohaterowie to Jacques i Mirabelle. 

„Jack- amerykański biznesmen - porzuca świat interesów, aby na powrót odkryć swoje życie, malując ulice Paryża i żyjąc jak kloszard. Spotkanie z Mirabelle, niewidomą siedemdziesięcioletnią kobietą, odmienia całe jego życie. Związek, który się między nimi rodzi”… nazwałbym wielowymiarowym.

Za narrację „odpowiedzialny” jest Jacques/Jack, przez co, opowiadana historia jawi się jako jeszcze bardziej prawdziwa, intymna i wciągająca. Przy czym, Mirabelle także „zabiera czasem głos” w tzw. „Marzeniach w mroku”, które znajdują się na końcu rozdziałów. To, moim zdaniem, nader istotne dla całej książki fragmenty. Niesamowicie szczere i bezpośrednie.

Historia zmusza do refleksji, do zatrzymania się na chwilę, wyłączenia z pędu do kariery i pochylenia nad rzeczami trywialnymi. To książka o przewartościowaniu życia, o rozkładaniu go na czynniki pierwsze, bo to, co pierwotne smakuje najlepiej. Wharton uświadamia jak normalni ludzie (ze zdrowym wzrokiem) są ślepi. Widzą tylko ułamek tego, co jest do zobaczenia. 

„Spóźnieni kochankowie” odnoszą się również do życia w ciemności i upadku jednostki, a z drugiej strony do jej odbudowy oraz kwestii zaufania drugiej osobie. Porusza się motyw nie tylko miłości do drugiego człowieka, ale również do zwierząt, muzyki, a nawet do jedzenia…

Książka ta może jest nieco ckliwa, wyidealizowana, ale przede wszystkim piękna, zmysłowa, wzruszająca, momentami okrutna i przerażająca, tak jak ma to miejsce w 4. rozdziale, który okazuje się prawdziwym horrorem. Z trudem czyta się tę część. Makabryczna dla wyobraźni.

Wharton, oprócz tego, że pisał, był także malarzem. To bardzo wiele wyjaśnia. Czasem dokładne sprawozdania z codziennych czynności mogą nużyć. Ma się ochotę przeskoczyć kilka linijek w dół. Tak samo z opisami koncertów czy wspólnym malowaniem głównych bohaterów. Jednak całość jawi się jako wytwór spójny i przemyślany. Żeby napisać coś takiego, trzeba w to głęboko wierzyć.

Bardzo lubię książki, które od początku do końca kreują swój własny świat, budują wyjątkowy, kameralny klimat, do którego wsysają odbiorcę. Czytając je, ma się wrażenie zanurzenia pod wodę. „Spóźnieni kochankowie” to właśnie taka książka: tak prywatna, intymna, że czytając ją, czujemy się zawstydzeni, speszeni – niczym pospolici podglądacze, którzy wściubiają nos w każdą sferę życia bohaterów. To szalenie dziwne uczucie. Potrzeba chwilę czasu żeby się do tego przyzwyczaić.

Książkę tę William Wharton zadedykował swojej żonie (Wskażcie mi żonę, która w tej sytuacji nie czułaby się wyróżniona i dumna z męża). Naprawdę trudno uwierzyć, że taka historia wyszła spod pióra mężczyzny-pisarza.

PS  Jak „Obywatel Kane” miał swoją „Różyczkę”, tak „Spóźnieni kochankowie” mieli gruszkę w butelce…

Ocena: 8/10




* https://www.ravelo.pl/spoznieni-kochankowie-william-wharton,p11234770.html